수업 복습/머신러닝과 딥러닝
CNN 기초
김복칠
2024. 1. 23. 18:35
1. CNN(Convolutional Neural Networks)
- 합성곱 인공 신경망(레이어 앞에 또 다른 알고리즘이 붙은 경우)
- 전통적인 뉴럴 네트워크에 컨볼루셔널 레이어를 붙인 형태
- 컨볼루셔널 레이어를 통해 입력 받은 이미지에 대한 특정(Feature)을 추출하게 되고, 추출한 특징을 기반으로 기존의 뉴럴 네트워크에 이용하여 분류
- 컨볼루셔널 레이어는 일반적인 딥러닝에 좌표를 부여받아 입력해줌으로서 좀 더 효율적인 영상 데이터 분석이 가능하게 해줌
2. CNN을 사용하는 이유
- 이미지를 분류할 때 DNN(Deep Neural Network)의 문제점
- 일반적인 DNN은 1차원 형태의 데이터를 사용해야 함
- 2차원 이상의 데이터가 입력되는 경우 flatten 시켜서 한 줄로 데이터를 변환 후 넣어야 함
- 이미지의 공간적/지역적 정보가 손실
- DNN의 문제점을 해결하기 위해 이미지를 그대로(Raw Input) 받음으로 공간적/지역적 정보를 유지
3. 이미지 데이터
- 컬러 이미지는 3개의 채널로 이루어진 텐서
- 컴퓨터는 이미지를 숫자로 인식하여 연산을 함
- 이미지의 정보는 0 ~ 255 까지의 256개의 숫자로 표현
- 예) 빨강 255, 파랑 255, 초록 255은 흰색
예) 빨강 0, 파랑 0, 초록 0은 검정
예) 빨강 255, 파랑 0, 초록 0은 빨간색
4. Convolution 연산
- 컨볼루션 연산을 진행하면 출력 텐서의 크기가 작아짐
- filter는 정방행렬로 구성되어야 하며 비율은 지정가능
- 패딩
- 입력값 주위로 0을 넣어서 입력값의 크기를 인위적으로 키워 결과값이 작아지는 것을 방지
- 0을 넣어서 진행하는 방법 외에 끝부분의 데이터(숫자)를 넣어서 진행하는 방법도 있음(예제 참고)
- 2D 컨볼루션
- 컬러이미지에서는 2D 컨볼루션 연산을 수행
- 풀링
- 중요한 특징을 추출하고 차원을 축소하기 위해 풀링 연산을 사용
- MaxPool(MaxPool2D), AvgPool(AvgPool2D)
- 스트라이드
- 필터를 적용하는 간격을 설정
- 필터를 적용해서 얻어낸 결과를 Frature map 또는 Activation map 이라고 부름
- 드롭아웃(Dropout) 레이어
- 오버피팅을 막기 위해 사용하는 레이어
- 학습중일 때 랜덤하게 값을 발생하여 학습을 방해함으로 학습용 데이터에 결과가 치우치는 것을 방지함
- FC Layer(Fully Connected Layer)
- 이미지를 분류 또는 설명하기 위해 예측하는 레이어
5. CNN 체험
An Interactive Node-Link Visualization of Convolutional Neural Networks
An Interactive Node-Link Visualization of Convolutional Neural Networks Adam W. Harley Abstract Convolutional neural networks are at the core of state-of-the-art approaches to a variety of computer vision tasks. Visualizations of neural networks typically
adamharley.com
6. CNN을 구성하는 레이어
- 기본적인 모델 구성
- Conv2D : 특징 추출
- ReLU : 활성화 함수
- MaxPool2D : 차원축소
- Conv2D : 특징 추출
- ReLU : 활성화 함수
- MaxPool2D : 차원축소
- ...
- Flatten : 다차원에서 1차원으로 변경
- Linear : 선형 회귀
- ReLU : 활성화 함수
- ...
- Sigmoid / Softmax 출력
- 위와 같은 형태로 모델이 구성되며 아래의 예시는 기존의 모델에 학습만 추가한 모습입니다
# 기존의 모델을 우리의 입맞에 맞게 바꾸는 과정
model.fc = nn.Sequential(
nn.Linear(2048, 128),
nn.ReLU(),
nn.Linear(128,1),
nn.Sigmoid()
).to(device)
print(model)
# 결과
ResNet(
(conv1): Conv2d(3, 64, kernel_size=(7, 7), stride=(2, 2), padding=(3, 3), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
(maxpool): MaxPool2d(kernel_size=3, stride=2, padding=1, dilation=1, ceil_mode=False)
(layer1): Sequential(
(0): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(64, 64, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(64, 64, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
(downsample): Sequential(
(0): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
)
)
(1): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(256, 64, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(64, 64, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(2): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(256, 64, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(64, 64, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(64, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(64, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
)
(layer2): Sequential(
(0): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(256, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(2, 2), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
(downsample): Sequential(
(0): Conv2d(256, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(2, 2), bias=False)
(1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
)
)
(1): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(512, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(2): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(512, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(3): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(512, 128, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(128, 128, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(128, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(128, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
)
(layer3): Sequential(
(0): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(512, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(2, 2), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
(downsample): Sequential(
(0): Conv2d(512, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(2, 2), bias=False)
(1): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
)
)
(1): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(2): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(3): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(4): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(5): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(1024, 256, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(256, 256, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(256, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(256, 1024, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(1024, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
)
(layer4): Sequential(
(0): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(1024, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(512, 512, kernel_size=(3, 3), stride=(2, 2), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(512, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
(downsample): Sequential(
(0): Conv2d(1024, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(2, 2), bias=False)
(1): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
)
)
(1): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(2048, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(512, 512, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(512, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
(2): Bottleneck(
(conv1): Conv2d(2048, 512, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn1): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv2): Conv2d(512, 512, kernel_size=(3, 3), stride=(1, 1), padding=(1, 1), bias=False)
(bn2): BatchNorm2d(512, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(conv3): Conv2d(512, 2048, kernel_size=(1, 1), stride=(1, 1), bias=False)
(bn3): BatchNorm2d(2048, eps=1e-05, momentum=0.1, affine=True, track_running_stats=True)
(relu): ReLU(inplace=True)
)
)
(avgpool): AdaptiveAvgPool2d(output_size=(1, 1))
(fc): Sequential(
(0): Linear(in_features=2048, out_features=128, bias=True)
(1): ReLU()
(2): Linear(in_features=128, out_features=1, bias=True)
(3): Sigmoid()
)
)